ترک پوستی، که به آن استرچ مارک یا استریا نیز گفته می‌شود، خطوطی نازک و باریک است که به صورت تغییر رنگ روی پوست ظاهر می‌شود. این ترک‌ها معمولاً زمانی رخ می‌دهند که پوست به سرعت کشیده شود و به طور ناگهانی دچار کشش فیزیکی گردد. این وضعیت ممکن است در طی دوره‌هایی مانند بارداری، افزایش یا کاهش وزن سریع، بلوغ و رشد سریع، یا استفاده طولانی‌مدت از کورتیکواستروئیدها رخ دهد.
علت ترک پوستی عمدتاً به عواملی مانند کشیدگی سریع پوست و تغییرات هورمونی برمی‌گردد که باعث شکستن کلاژن و الاستین، دو پروتئین مهم در ساختار پوست، می‌شود.
راهکارهای درمانی ترک پوستی
استفاده از کرم‌ها و لوسیون‌ها: برخی کرم‌ها و لوسیون‌ها حاوی ویتامین E، ویتامین C، رتینوئیدها و اسیدهای آلفا هیدروکسی هستند که می‌تواند به کاهش مشاهده ترک‌ها کمک کند.
درمان‌های لیزری: این روش می‌تواند به بهبود ظاهر ترک‌ها کمک کند و تولید کلاژن را تحریک کند.
میکرودرمابراسیون: این فرآیند لایه‌برداری سطح پوست را انجام می‌دهد و به کاهش درجاتی از ترک‌های پوستی کمک می‌کند.
میکروحلقه‌ها (Microneedling): این تکنیک با تحریک تولید کلاژن و الاستین می‌تواند به بهبود نمای ترک‌ها کمک کند.
فوتوثرموتراپی: که با استفاده از نور و گرما به تسریع فرآیند ترمیم پوست کمک می‌کند.
هرچند که بسیاری از این روش‌ها می‌توانند به بهبود ظاهر ترک‌های پوستی کمک کنند، اما معمولاً نمی‌توان به طور کامل آنها را از بین برد. هم‌چنین مهم است که این درمان‌ها توسط یک متخصص پوست یا پزشک واجد شرایط انجام شود.
انواع ترک های پوستی و ترک های پوستی در بارداری
ترک‌های پوستی یا استریاها به طور کلی به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند:
استریا روبرا (Striae Rubra):
این نوع ترک‌های پوستی معمولاً در مراحل اولیه ظاهر می‌شوند و به رنگ قرمز، بنفش یا صورتی دیده می‌شوند.
این ترک‌ها به خاطر وجود رگ‌های خونی سطحی هستند که در ناحیه کشیدگی پوست کشیده شده‌اند.
در این مرحله، ترک‌ها بیشتر قابل درمان هستند و احتمال بهبود ظاهر آنها بیشتر است.
استریا آلبا (Striae Alba):
هنگامی که ترک‌ها قدیمی‌تر می‌شوند، به تدریج به رنگ سفید یا نقره‌ای در می‌آیند.
در این مرحله، ترک‌ها به دلیل کاهش جریان خونی ناحیه و ساختار تغییر یافته پوست، تغییر رنگ داده‌اند.
ترک‌های آلبا نسبت به نوع روبرا سخت‌تر قابل درمان هستند.
در دوران بارداری، ترک‌های پوستی اغلب روی شکم، سینه‌ها، ران‌ها و باسن ظاهر می‌شوند. این ترک‌ها به دلیل کشیدگی سریع پوست و تغییرات هورمونی بارداری ایجاد می‌شوند. افزایش وزن سریع و بزرگ شدن ناحیه شکم فشار زیادی به پوست وارد می‌کند و به پاره شدن الیاف کلاژن منجر می‌شود.
مهمترین علت ترک پوستی چیست؟
مهمترین علت ترک پوستی کشش سریع و زیاد پوست است که می‌تواند در شرایط مختلفی مثل بارداری، افزایش یا کاهش وزن سریع، بلوغ، و استفاده طولانی‌مدت از برخی داروها رخ دهد. تغییرات هورمونی نیز نقش مهمی در تشکیل ترک‌ها دارند، زیرا می‌توانند بر تولید کلاژن و الاستین در پوست تأثیر بگذارند.
پیشگیری از ترک‌های پوستی با روغن‌های طبیعی:
روغن‌های طبیعی می‌توانند به افزایش رطوبت و انعطاف‌پذیری پوست کمک کنند، که این امر می‌تواند احتمال شکل‌گیری ترک‌های پوستی را کاهش دهد. برخی از روغن‌های مفید برای پیشگیری از ترک پوستی عبارتند از:
روغن نارگیل: دارای خواص مرطوب‌کننده و ضدالتهابی است و به تغذیه و هیدراته نگه‌داشتن پوست کمک می‌کند.
روغن زیتون: غنی از ویتامین E و آنتی‌اکسیدان‌ها است که به تقویت پوست و افزایش الاستیسیته آن کمک می‌کند.
روغن بادام: روغن بادام حاوی ویتامین E و کلاژن است که می‌تواند به بهبود انعطاف‌پذیری پوست و کاهش احتمال ترک کمک کند.
روغن آرگان: به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب و ویتامین E، این روغن می‌تواند به رطوبت‌رسانی و ترمیم پوست کمک کند.
روغن جوجوبا: به شکلی طبیعی با ساختار چربی پوست هماهنگ است و می‌تواند با تأمین رطوبت و ویتامین‌ها، پوست را نرم و انعطاف‌پذیر نگه دارد.
برای استفاده از این روغن‌ها، بهتر است پس از حمام و زمانی که پوست هنوز مرطوب است، آنها را به آرامی روی نواحی مستعد ترک پوستی ماساژ دهید. اگرچه استفاده از این روغن‌ها تضمینی برای جلوگیری کامل از ترک‌های پوستی نیست، اما می‌تواند به کاهش احتمال و شدت آنها کمک کند.
درمان خانگی ترک پوستی
درمان خانگی ترک پوستی و پیشگیری از ایجاد آنها در دوران بارداری می‌تواند شامل استفاده از مواد طبیعی و تغییرات سبک زندگی باشد که پوست را مرطوب و انعطاف‌پذیر نگه می‌دارند. در اینجا چند روش خانگی برای کمک به کاهش ترک‌های پوستی و جلوگیری از ایجاد آنها آورده شده است:
درمان خانگی ترک پوستی:
آلوئه‌ورا:
ژل تازه آلوئه‌ورا را مستقیماً روی نواحی که دارای ترک هستند بمالید و بعد از ۱۵ تا ۲۰ دقیقه با آب ولرم بشویید. آلوئه‌ورا به خاطر خواص ترمیمی و مرطوب‌کنندگی خود موثر است.
روغن کرچک:
این روغن را به آرامی روی ترک‌ها ماساژ دهید و ناحیه را با یک پارچه گرم بپوشانید. می‌توانید این عمل را به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه انجام دهید. روغن کرچک به نرمی و ترمیم پوست کمک می‌کند.
عسل:
می‌توانید عسل را به تنهایی یا با افزودن مقداری شکر و آبلیمو به عنوان یک اسکراب طبیعی استفاده کنید. این ترکیب را روی ترک‌ها بمالید و سپس بشویید.
سفیده تخم‌مرغ:
سفیده تخم‌مرغ را خوب هم بزنید و لایه‌ای نازک از آن را روی ترک‌ها بمالید. پس از خشک شدن، با آب سرد بشویید. این ماسک به تقویت و بازسازی پوست کمک می‌کند.
راهکارهای خانگی پیشگیری از ترک‌های پوستی در بارداری:
مرطوب‌کردن منظم پوست:
از مرطوب‌کننده‌های طبیعی مانند روغن نارگیل، روغن زیتون و کره کاکائو استفاده کنید. این مواد می‌توانند به افزایش انعطاف‌پذیری و رطوبت پوست کمک کنند.
کنترل افزایش وزن:
افزایش وزن به تدریج و کنترل‌شده می‌تواند فشار کمتری بر پوست وارد کند و در نتیجه احتمال ترک پوستی کاهش می‌یابد.
رژیم غذایی سالم:
مصرف غذاهای غنی از ویتامین C، ویتامین E، روی و پروتئین‌ها می‌تواند به سلامت و قدرت پوست کمک کند، این مواد مغذی به تولید کلاژن و الاستین که به انعطاف‌پذیری پوست کمک می‌کنند، مؤثرند.
هیدراته نگه‌داشتن بدن:
نوشیدن مقدار کافی آب از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا به حفظ رطوبت داخلی و سلامت پوست کمک می‌کند.
تمرینات ورزشی سبک:
ورزش ملایم مانند پیاده‌روی و یوگا می‌تواند به بهبود جریان خون و حفظ سلامت پوست کمک کند.
با استفاده مداوم و منظم از این روش‌های خانگی، می‌توان به کاهش شدت و تعداد ترک‌های پوستی کمک کرد. هرچند این روش‌ها تضمینی برای جلوگیری کامل یا درمان ترک‌های پوستی نیستند، اما می‌توانند بهبود قابل‌توجهی ایجاد کنند.
آیا استفاده از روغن های طبیعی به پیشگیری و درمان ترک های پوستی بارداری کمک می‌کند؟
بله، استفاده از روغن‌های طبیعی می‌تواند به پیشگیری و کاهش شدت ترک‌های پوستی در دوران بارداری کمک کند. این روغن‌ها معمولاً حاوی مواد مغذی و مرطوب‌کننده‌ای هستند که به بهبود انعطاف‌پذیری و سلامت پوست کمک می‌کنند.
روغن‌های طبیعی موثر برای ترک بارداری و طریقه استفاده:
غنی از اسیدهای چرب و ویتامین E است که به مرطوب‌کنندگی و تغذیه پوست کمک می‌کند.
طریقه استفاده: پس از حمام، مقداری روغن نارگیل را به نواحی مستعد ترک مانند شکم، ران‌ها و سینه‌ها بمالید و ماساژ دهید.
روغن زیتون:
دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و ویتامین E است که به بهبود و تغذیه پوست کمک می‌کند.
طریقه استفاده: به آرامی روغن زیتون را بر روی پوست ماساژ دهید و بهتر است قبل از خواب استفاده شود تا مدت زمان طولانی‌تری بر روی پوست باقی بماند.
روغن بادام:
غنی از ویتامین E و اسیدهای چرب است که به بهبود انعطاف‌پذیری پوست کمک می‌کند.
طریقه استفاده: پس از دوش گرفتن روزانه، مقداری روغن بادام را به آرامی روی پوست بمالید.
روغن جوجوبا:
ساختاری مشابه به چربی طبیعی پوست دارد و به رطوبت‌رسانی و نرمی پوست کمک می‌کند.
طریقه استفاده: چند قطره روغن جوجوبا را به نواحی در معرض ترک‌ها بزنید و به آرامی ماساژ دهید.
روغن آرگان:
این روغن حاوی مواد مغذی و ویتامین‌های ضروری است که به تقویت و مرطوب‌نگه‌داشتن پوست کمک می‌کند.
طریقه استفاده: روزانه از روغن آرگان به عنوان مرطوب‌کننده طبیعی پس از حمام استفاده کنید.
نکات مهم:
آزمایش حساسیت: قبل از استفاده از هر نوع روغن جدید، مقداری از آن را روی یک ناحیه کوچک از پوست خود آزمایش کنید تا مطمئن شوید که به آن حساسیت ندارید.
استمراری باشد: استفاده مرتب و منظم از این روغن‌ها می‌تواند به نتایج بهتری منجر شود.
ساختار پوست هر فرد متفاوت است: نتایج ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و این روش‌ها ممکن است نتایج صد درصدی نداشته باشند، اما می‌توانند به کاهش شدت ترک‌ها کمک کنند.
با این روش‌ها، شما می‌توانید به بهبود انعطاف‌پذیری و رطوبت پوست کمک کرده و به کاهش و پیشگیری از ترک‌های پوستی در دوران بارداری دست یابید.
